In 2021 en 2022 werd een kunsthistorisch onderzoek uitgevoerd. Naar aanleiding van dit onderzoek werd een beheersplan opgemaakt voor het kerkhof. Het aanwezige erfgoed werd geïnventariseerd waarbij ook de erfgoedwaarde bepaald werd.
Dit alles is gebeurd door Hekate Erfgoedonderzoek.
De graven die door het onderzoeksbureau werden aangeduid als te verwijderen zijn gedurende een periode van 1 jaar aangeduid geweest door middel van een sticker.
Het oud-strijdersperk en de kinderperken/kindergraven blijven volledig behouden.
De grafrust is wettelijk vastgesteld op 10 jaar.
In Meerhout bedraagt de grafrust 20 jaar. Dat betekent dat de overledene minstens 20 jaar in een graf mag rusten. Na 20 jaar mag het bestuur het graf verwijderen.
De jongste graven dateren van de jaren 1970. Dit betekent dat de grafrust voor alle graven verstreken is. De uitzondering hierop zijn een aantal concessies die momenteel nog lopen waar in de loop der jaren nog een bijzetting is gebeurd.
Concessies die nog niet vervallen zijn worden momenteel behouden, ongeacht de waardering die het onderzoeksbureau heeft toegekend.
Consessies met erfgoedwaade worden onderhouden door het lokaal bestuur.
Heeft de concessie geen erfgoedwaarde toegekend gekregen?
Dan zijn de nabestaanden verantwoordelijk voor het onderhouden en het in goede staat houden van het graf zolang de concessie loopt. Wanneer dit niet gebeurt, dan kan dit leiden tot het opstarten van de procedure van verwaarloosde graven.
Concessies worden niet meer verlengd.
Het graf is aangeduid als graf met erfgoedwaarde: Het beheer is ten laste van de gemeente.
Het graf heeft geen erfgoedwaarde: lokaal bestuur Meerhout kan de grafzerk verwijderen na afloop van de concessie, na toelating van het Agentschap Onroerend Erfgoed.
Persoonlijke voorwerpen van graven die behouden worden moeten niet verwijderd worden.
Het is mogelijk voor nabestaanden om bloemen op de graven te leggen.
Voor de graven die ontruimd worden, zal er een gezamenlijke herdenkingsplaats ingericht worden.
Zo is er altijd een plek om je dierbaren te gedenken. De inrichting van deze herdenkingsplaats staat momenteel nog niet vast.
- Graftekens met erfgoedwaarde (al dan niet met lopende concessie)
- Onderhoud door het lokaal bestuur.
- Nabestaanden mogen het graf ook onderhouden, maar dit is geen verplichting. Ze dienen wel bepaalde richtlijnen te respecteren: zie aparte fiche.
- Graftekens zonder erfgoedwaarde, maar met een lopende concessie of behouden na bezwaarschrift
- Onderhoud door de nabestaanden.
- Hier zijn de richtlijnen voor het onderhoud niet van toepassing, op voorwaarde dat de omgeving van het graf (bv. beplanting) niet beïnvloed wordt door het onderhoud.
Monumentenwacht Vlaanderen voerde een bouwkundige inspectie uit van de overgebleven graftekens. We zijn in afwachting van het inspectierapport, dat als basis zal dienen voor eventuele restauratie en/of stabilisatie van de graven.
Pas na ontvangst van het inspectierapport kunnen we starten met eventuele restauratie en/of stabilisatie van de graven, het zogenaamde structureel onderhoud.
- Wat houdt dit structureel onderhoud in?
- Graftekens met een ondersteunende waarde: enkel conservatie en behoud van de stabiliteit
- Graftekens van lokaal belang: beperkt herstel van storende zaken die missen
- Graftekens van bovenlokaal belang: mogelijke doorgedreven restauratie van alle onderdelen
Om bestaande beschadigingen niet te verergeren en geen nieuwe schade te veroorzaken, kunnen we pas na dit structureel onderhoud overgaan tot het periodiek onderhoud van de graven.
- Wat houdt dit periodiek onderhoud in?
- Graftekens met een ondersteunende waarde: focus op stabiliteit; graftekens die dreigen te vallen worden gestabiliseerd; breuken in de steen worden hersteld; verdere verwering is toegestaan; details worden niet hersteld; het graftuintje kan op korte termijn verwijderd worden, zodat enkel de stèle behouden blijft, wat het onderhoud vereenvoudigt
- Graftekens van lokaal belang: enkel storende lacunes worden aangevuld; tweejaarlijks onderhoud, inclusief reinigen van de steen; korstmossen zijn aanvaardbaar; het graftuintje wordt behouden en beplant met lage, onderhoudsvriendelijke beplanting (vb. heide, lavendel, sedum)
- Graftekens van bovenlokaal belang: jaarlijks onderhoud, inclusief reinigen van de steen, beschadigingen worden hersteld volgens de regels van de kunst, ook kleinere details worden behouden
Er werd enkel bovengronds geruimd. Dit wil zeggen dat de overgebleven grafmonumenten en herdenkingstekens werden verwijderd. De begraven stoffelijke resten blijven dus liggen. Het perk werd opgehoogd en gepast bedekt met groenaanleg.
Peter/meterschap is mogelijk voor nabestaanden, organisaties, vrijwilligers, … Hiermee ga je het engagement aan dat je minstens 2 maal per jaar het graf onderhoud (eind oktober en in de lente). De juiste formaliteiten worden momenteel nog onderzocht.